Lesson 11

บันทึกอนุทิน 

วิชา การจัดประสบการณ์เพื่อพัฒนาความคิดสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย

(Creative Thinking Experiences Management for Early Childhood)

อาจารย์ผู้สอน  อ.ตฤณ  แจ่มถิน

ประจำวันที่  30 พฤศจิกายน 2558

เรียนครั้งที่  11 เวลา 08:30-12:30 น.

กลุ่ม 101  ห้องเรียน  223

Knowledge  ( ความรู้)

ภาพผลงาน

ผลงานของเพื่อนในห้อง

ดูวิดิโอโรงเรียนอนุบาลพิบูลย์เวศน์

วิดิโอโรงเรียนอนุบาลพิบูลย์เวศน์

        วิดิโอนี้เป็นการนำเสนอการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียน โดยผ่าน 6 กิจกรรมหลัก คือ
1. กิจกรรมเคลื่อนไหวและจังหวะ
2. กิจกรรมสร้างสรรค์
3. กิจกรรมเสรี
4. กิจกรรมเสริมประสบการณ์
5. กิจกรรมกลางแจ้ง
6. กิจกรรมเกมการศึกษา
     
       ในการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนนี้จะไม่เน้นการเขียนและการอ่าน แต่จะเน้นให้เด็กได้ลงมือปฏิบัติจริงและค้นพบความรู้ด้วยตนเอง

สาระมาตรฐานการเรียนรู้คณิตศาสตร์

สาระที่ 1 จำนวนและการดำเนินการ

เรื่อง การรวมและการแยกกลุ่ม

สาระที่ 2 การวัด 

เรื่อง ความยาว น้ำหนัก ปริมาตร

สาระที่ 3 เรขาคณิต

เรื่อง รูปเรขาคณิตสองมิติ และรูปเรขาคณิตสามมิติ

สาระที่ 4 พีชคณิต

เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ์

สาระที่ 5 การวิเคราะห์ข้อมูลและความน่าจะเป็น

เรื่อง การรวบรวมข้อมูลและการนำเสนอข้อมูล

สาระที่ 6 ทักษะและกระบวนการทางคณิตศาตร์

เรื่อง การเก็บรวบรวมข้อมูล

             สาระมาตรฐานคณิตศาตร์สามารถนำมาจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ผ่านกิจกรรมต่างๆที่มีความหลากหลาย ตัวอย่างเช่น

ภาพสมมาตรสร้างสรรค์

แผนรูปสร้างสรรค์

เรขาคณิตสร้างสรรค์

ตัวเลขสร้างสรรค์

สรุป
       
             ความคิดสร้างสรรค์ของเด็กปฐมวัยจะเกิดขึ้นในช่วงที่สมองของมีการพัฒนามากที่สุดในช่วงอายุแรกเกิด-3 ปี และสมองจะหยุดการสร้างเซลล์สมองในอายุ 7 ขวบ ซึ่งในช่วงนี้สมองของคนเราจะไม่มีการพัฒนาเพิ่มขึ้นแล้ว แต่จะคงอยู่เท่าเดิมหรือลดน้อยลง ดังนั้น เราควรฝึกใช้สมองอยู่เป็นประจำเพื่อไม่ให้สมองฝ่อหรือเสื่อมลง

อาจารย์สอนการบริหารสมอง(Brain Activation)
          การบริหารสมอง (brain activation)  หมายถึง การบริหารร่างกายในส่วนที่สมองควบคุมโดยเฉพาะกล้ามเนื้อ ซึ่งเชื่อมสมอง ๒ ซีกเข้าด้วยกันให้ประสานกัน แข็งแรงและทำงานคล่องแคล่ว จะทำให้การถ่ายโยงข้อมูลและการเรียนรู้ของสมอง ๒ ซีกเป็นไปอย่างสมดุลเกิดประสิทธิภาพ และยังช่วยให้เกิดการผ่อนคลายความตึงเครียด ทำให้สภาพจิตใจเกิดความพร้อมที่จะเรียนรู้ เกิดความจำทั้งระยะสั้นและระยะยาว

1. การบริหารปุ่มสมอง ปุ่มขมับ ปุ่มใบหู
   
    

     ►ปุ่มสมอง

        

     
         

   ใช้มือซ้ายวางบริเวณใต้กระดูกคอและซี่โครงของกระดูกอก หรือที่เรียกว่าไหปลาร้า จะมีหลุมตื้นๆ บนผิวหนัง ใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้ คลำหาร่องหลุมตื้นๆ ๒ ช่องนี้ซึ่งห่างกันประมาณ ๑ นิ้ว หรือมากกว่านี้ ขึ้นอยู่กับขนาดร่างกายของแต่ละคนที่มีขนาดไม่เท่ากัน ให้นวดบริเวณนี้ประมาณ ๓๐ วินาที และให้นำมือขวาวางไปที่ตำแหน่งสะดือขณะที่นวดปุ่มสมองก็ให้กวาดตามองจากซ้ายไปขวา ขวาไปซ้าย และจากพื้นขึ้นเพดาน จากนั้นให้เปลี่ยนมือด้านขวาทำเช่นเดียวกัน

ประโยชน์ของการบริหารปุ่มสมอง

♦ เพื่อกระตุ้นระบบประสาทและหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงสมองให้ดีขึ้น

♦ ช่วยสร้างให้ระบบการสื่อสารระหว่างสมอง ๒ ซีกที่เกี่ยวกับการพูด การอ่าน การเขียนมีประสิทธิภาพมากขึ้น

     ►ปุ่มขมับ

1. ใช้นิ้วทั้ง 2 ข้าง นวดขมับเบาๆวนเป็นวงกลมประมาณ 30 วินาที
2. กวาดตามองจากซ้ายไปขวาและจากพื้นมองขึ้นไปบนเพดาน     

ประโยชน์ของการนวดปุ่มขมับ

♦ เพื่อกระตุ้นระบบประสาทและหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงสมองส่วนการมองเห็นให้ทำงานดีขึ้น

♦ ทำให้การทำงานของสมองทั้ง ๒ ซีกสมดุลกัน

        ► ปุ่มใบหู

1. ให้นิ่วหัวแม่มือกับนิ้วชี้จับที่ส่วนบนสุดด้านนอกของใบหูทั้ง 2 ข้าง

2. นวดตามริมขอบนอกของใบหูทั้ง 2 ข้างพร้อมๆกันให้นวดไล่ลงมาจนถึงติ่งหูเบา ๆ ทำซ้ำหลาย ๆ ครั้ง ควรทำท่านี้ก่อนอ่านหนังสือเพื่อเพิ่มความจำและมีสมาธิมากขึ้น

 

ประโยชน์ของการนวดใบหู

♦ เพื่อกระตุ้นหลอดเลือดฝอยที่ไปเลี้ยงสมองส่วนการได้ยินและความจำระยะสั้นให้ดีขึ้น

♦ สามารถเพิ่มการรับฟังที่เป็นจังหวะได้ดีขึ้น

 2. การเคลื่อนไหวสลับข้าง (Cross Crawl)

    ► ท่าที่ 1 นับ 1-10

1. ยกมือทั้ง ๒ ขึ้นมา
2. มือขวา ชูนิ้วชี้ตั้งขึ้น นับ 1  มือซ้าย ให้นิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มือขนานกับพื้น

3. นับ 2 ให้เปลี่ยนมาเป็นมือซ้ายชู 2 นิ้ว คือ นิ้วชี้กับนิ้วกลาง  ส่วนมือขวาก็ใช้นิ้วชี้และหัวแม่มือชี้ขนานกับพื้น

4. นับ 3 ให้เปลี่ยนมาเป็นชูมือขวา 3 นิ้ว คือ นิ้วชี้ นิ้วกลาง นิ้วนาง  มือซ้ายก็ให้นิ้วชี้และหัวแม่มือชี้ขนานกับพื้น

5. นับ 4 ให้เปลี่ยนมาเป็นชูมือซ้าย 4 นิ้ว คือ นิ้วชี้ นิ้วกลาง นิ้วนาง นิ้วก้อย  ส่วนมือขวาก็ให้นิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มือชี้ขนานกับพื้น

6. นับ 5 ให้เปลี่ยนมาเป็นชูมือขวา 5 นิ้ว คือ นิ้วหัวแม่มือ นิ้วชี้ นิ้วกลาง นิ้วนาง นิ้วก้อย  ส่วนมือซ้ายให้นิ้วชี้และหัวแม่มือชี้ขนานกับพื้น

7. นับ 6 ให้เปลี่ยนมาเป็นชูมือซ้าย ใช้นิ้วหัวแม่มือแตะที่นิ้วก้อย  ส่วนมือขวาให้นิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มือชีขนานกับพื้น
8. นับ 7 ให้เปลี่ยนมาเป็นชูมือขวา ใช้นิ้วหัวแม่มือแตะที่นิ้วนาง  ส่วนมือซ้ายให้นิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มือชี้ขนานกับพื้น

9.  นับ 8 ให้เปลี่ยนมาเป็นชูมือซ้าย ใช้นิ้วหัวแม่มือ คือแตะที่นิ้วกลางส่วนมือขวาก็ให้นิ้วชี้และหัวแม่มือชี้ขนานกับพื้น

10. นับ 9 ให้เปลี่ยนมาเป็นชูมือขวา ใช้นิ้วหัวแม่มือแตะที่นิ้วชี้ ส่วนมือซ้ายให้นิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มือชี้ขนานกับพื้น

11. นับ 10 ให้เปลี่ยนมาเป็นกำมือซ้าย ส่วนมือขวาก็ให้นิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มือชี้ขนานกับพื้น

ประโยชน์ของการบริหารท่านับ ๑-๑๐

♦ เพื่อกระตุ้นกล้ามเนื้อมือให้ประสานกัน เพื่อไม่ให้เกิดอาการนิ้วล็อก

♦ เพื่อกระตุ้นสมองที่มีการสั่งการให้เกิดความสมดุลทั้งซ้าย-ขวา

♦ เพื่อกระตุ้นความจำ

      ► ท่าที่  2 จีบ L

1. ยกมือทั้ง 2 ข้างขึ้นมา ให้มือขวาทำท่าจีบ โดยใช้นิ้วหัวแม่มือประกบกับนิ้วชี้ ส่วนนิ้วอื่นๆ ให้เหยียดออกไป

2. มือซ้ายให้ทำเป็นรูปตัวแอล (L) โดยให้กางนิ้วหัวแม่มือกับนิ้วชี้ออกไป ส่วนนิ้วที่เหลือให้กำเอาไว้

3. เปลี่ยนเป็นจีบด้วยมือซ้ายบ้าง ทำเช่นเดียวกับข้อ 1 ส่วนมือขวาก็ทำเป็นรูปตัวแอล (L) เช่นเดียวกับข้อ 2

4. ให้ทำสลับกันไปมา 10 ครั้ง

ประโยชน์ของการบริหารท่าจีบซ้าย-ขวา

♦ เพื่อกระตุ้นกล้ามเนื้อมือให้ประสานกัน เพื่อไม่ให้เกิดอาการนิ้วล็อก

♦ เพื่อกระตุ้นสมองเกี่ยวกับการสั่งการให้สมดุล มีการเคลื่อนไหวอย่างคล่องแคล่ว

♦ เพื่อกระตุ้นการทำงานความสัมพันธ์ระหว่างมือกับตา



     ► ท่าที่ 3 โป้ง-ก้อย

    1. ยกมือทั้ง 2 ข้างขึ้นมาให้มือขวาทำท่าโป้ง โดยกำมือและยกหัวแม่มือขึ้นมา ส่วนมือซ้ายให้ทำท่าก้อย โดยกำมือและเหยียดนิ้วก้อยชี้ออกมา

2. เปลี่ยนมาเป็นโป้งด้วยมือซ้ายและก้อยด้วยมือขวา

3. ให้ทำสลับกันไปมา ๑๐ ครั้ง





     ►  ท่าที่ ๔ แตะจมูก-แตะหู

   

1. มือขวาไปแตะที่หูซ้าย ส่วนมือซ้ายให้ไปแตะที่จมูก (ลักษณะมือไขว้กัน)

2. เปลี่ยนมาเป็นมือซ้ายแตะที่หูขวา ส่วนมือขวาไปแตะที่จมูก (ลักษณะมือไขว้กัน)

ประโยชน์ของการบริหารท่าแตะจมูก-แตะหู

♦ ช่วยให้มองเห็นภาพทางด้านซ้ายและขวาดีขึ้น



     ► ท่าที่ ๕ แตะหู

   

1. มือขวาอ้อมไปที่หูซ้าย ส่วนมือซ้ายอ้อมไปจับหูขวา

2. เปลี่ยนมาเป็นมือซ้ายอ้อมไปจับหูขวา ส่วนมือขวาอ้อมไปจับหูซ้าย

 ประโยชน์ของการบริหารท่าโป้ง-ก้อย แตะจมูก-แตะหู

♦ เพื่อกระตุ้นการสั่งการของสมองให้สมดุลทั้งซีกซ้ายและซีกขวา

♦ เพื่อกระตุ้นสมองส่วนการคิดคำนวณกะระยะ
♦ เพื่อป้องกันกล้ามเนื้อหัวไหล่เกิดการติดยึด



3. การผ่อนคลาย

     ยื่นใช้มือทั้ง ๒ ข้างประกบกันในลักษณะพนมมือเป็นรูปดอกบัวตูม โดยให้นิ้วทุกนิ้วสัมผัสกันเบาๆ พร้อมกับหายใจเข้า-ออก ทำท่านี้ประมาณ ๕-๑๐ นาที

ประโยชน์ของการบริหารท่าผ่อนคลาย

♦ ทำให้เกิดสมาธิ เป็นการเจริญสติ

อาจารย์ให้รางวัลเด็กดี

Skill (ทักษะ)

- การใช้ความคิดสร้างสรรค์

- การลงมือทำด้วยตนเอง

Application ( การประยุกต์ใช้ )

     นำไปใช้จัดกิจกรรมศิลปะให้กับเด็ก เพื่อให้เด็กมีความคิดสร้างสรรค์  ลงมือทำด้วยตนเอง เเละเพื่อส่งเสริมศักยภาพของเด็กด้านความคิดสร้างสรรค์ให้มีประสิทธิภาพสูงสุด

Technical Education ( เทคนิคการสอน )

- ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง

- ให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง

- มีการเสริมแรงเป็นระยะๆ

Evaluation ( การประเมิน)

Self : ตั้งใจเรียน เข้าเรียนตรงเวลา ร่วมทำกิจกรรมด้วยความตั้งใจ จดบันทึกทุกครั้ง

Friend : ตั้งใจเรียน ช่วยกันทำกิจกรรม แสดงความคิดเห็น

Teacher : อาจารย์สอนได้เข้าใจง่าย ยกตัวอย่างให้เห็นแบบชัดเจน ให้ผู้เรียนลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง และฝึกให้นักศึกษาให้เกิดความรู้ด้วยตนเอง

 

Lesson 10

บันทึกอนุทิน

วิชา การจัดประสบการณ์เพื่อพัฒนาความคิดสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย

(Creative Thinking Experiences Management for Early Childhood)

อาจารย์ผู้สอน  อ.ตฤณ  แจ่มถิน

ประจำวันที่  16 พฤศจิกายน 2558

เรียนครั้งที่  10  เวลา 08:30-12:30 น.

กลุ่ม 101  ห้องเรียน  223

Knowledge (ความรู้)

กิจกรรมนำเข้าสู่บทเรียน  " กิจกรรม ร้านขนมหวาน "

คำถาม

1)  เมื่อเดินเข้าไปในร้านขนมหวาน จะเลือกขนมชิ้นไหน เพราะอะไร?
2)  ระหว่างที่ซื้อขนมอยู่นั้น มองออกไปข้างนอกร้านมีกลุ่มเด็ก 1 กลุ่ม มายืนอยู่หน้าร้าน
      ขนม คิดว่าเด็กจะเดินเข้ามาในร้านกี่คน ?
3)  เมื่อเราซื้อขนมมาที่บ้าน คิดว่าคนขายจะแถมขนมให้กี่ชิ้น ?
4)  ขนมที่ซื้อแล้ว ขนมที่ซื้อจะตั้งใจเอาไปให้ใคร?

                                      

เรียนในสไลด์ Power point  เรื่อง " ศิลปะสร้างสรรค์ "

ศิลปะสร้างสรรค์

ความหมาย

• เป็นเครื่องมือที่ให้เด็กแสดงความรู้สึก ความต้องการออกมาผ่านผลงาน
• การวาด การปั้น การประดิษฐ์  การตัด การฉีก การปะ การพับ

ความสำคัญและประโยชน์ของศิลปะสร้างสรรค์

• เด็กได้เเสดงความรู้สึก ความคิด ความสามารถ
• ตอบสนองธรรมชาติและความต้องการของเด็ก
• บำบัดอารมณ์
• ฝึกทักษะการทำงานของอวัยวะต่างๆ
• แสดงให้เห็นถึงพัฒนาการของเด็ก

พัฒนาการทางศิลปะของ Lowenfeld and Britain

1) ขั้นขีดเขียน ( Scribbling Stage )

• 2-4 ปี
• ความสัมพันธ์ระหว่างมือกับตา

2) ขั้นก่อนมีแบบแผน ( Preschemalic Stage)

• 4-7 ปี
• ภาพมีความสัมพันธ์กับความจริง

3) ขั้นใช้สัญลักษณ์ (Schemalic Stage)

• 7-9 ปี
• คล้ายของจริง

หลักการจัดประสบการณ์ศิลปะ

• กระบวนการสำคัญกว่าผลงาน
• หลีกเลี่ยงการวาดภาพตามแบบ การระบายสีจากสมุดภาพ
• ชื่นชม
• เตรียมอุปกรณ์
• ศิลปะสำคัญเช่นเดียวกับการเขียนอ่าน

หลีกเลี่ยงคำถาม " กำลังทำอะไร" หรือ " เดาสิ่งที่เด็กทำ "


กิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์

• กิจกรรมสี
• การปั้น
• การตัดปะ
• การพับ
• การประดิษฐ์

กิจกรรม ศิลปะสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย

การจัดกิจกรรมศิลปะสำหรับเด็กปฐมวัย

ควรแบ่งออกเป็น 4 ฐาน

• 3 ฐานแรก ก็เป็นศิลปะประจำวัน ที่ให้เด็กทำทุกๆวัน เช่น วาดภาพ ระบายสี ปั้นดินน้ำมัน
• ส่วนฐานที่ 4 เป็นกิจกรรมพิเศษที่คุณครูต้องคิดกิจกรรมขึ้นมาโดยไม่ให้ซ้ำกันในแต่ละวันเเละสอดคล้องกับหน่วยที่เรียนด้วย

การสอนศิลปะในฐานที่ 4 ( กิจกรรมพิเศษที่คุณครูต้องคิดขึ้นมา) 

ขั้นนำ 

         - แนะนำอุปกรณ์ว่ามีอะไรบ้าง เช่น สีเทียน กระดาษ รูปตาราง รูปปลาโลมา เป็นต้น
         - พูดคุยกับเด็กและบอกเด็ํกว่าวันนี้ให้เด็กทำอะไร เช่น เด็กๆต้องวาดลายลงไปในตารางโดยมีข้อแม้ว่า ห้ามซ้ำกัน

ขั้นสอน
 
        - ครูสาธิตให้เด็กดู แล้วอาจจะนำไปติดไว้บนหน้ากระดานเพื่อให้เด็กได้มองเห็น
        - ให้เด็กลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง


ขั้นสรุป
        

        - ให้เด็กออกมาเล่าเกี่ยวกับรูปภาพที่เด็กทำ
        - โชว์ผลงานของเด็ก

Skill (ทักษะ)

- การใช้ความคิดสร้างสรรค์

- การลงมือทำด้วยตนเอง

Application ( การประยุกต์ใช้ )

     นำไปใช้จัดกิจกรรมศิลปะให้กับเด็ก เพื่อให้เด็กมีความคิดสร้างสรรค์  ลงมือทำด้วยตนเอง เเละเพื่อส่งเสริมศักยภาพของเด็กด้านความคิดสร้างสรรค์ให้มีประสิทธิภาพสูงสุด

Technical Education ( เทคนิคการสอน )

- ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง

- ให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง

- มีการเสริมแรงเป็นระยะๆ

Evaluation ( การประเมิน)

Self : ตั้งใจเรียน เข้าเรียนตรงเวลา ร่วมทำกิจกรรมด้วยความตั้งใจ จดบันทึกทุกครั้ง

Friend : ตั้งใจเรียน ช่วยกันทำกิจกรรม แสดงความคิดเห็น

Teacher : อาจารย์สอนได้เข้าใจง่าย ยกตัวอย่างให้เห็นแบบชัดเจน ให้ผู้เรียนลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง และฝึกให้นักศึกษาให้เกิดความรู้ด้วยตนเอง